Szkolny Ośrodek Kariery

Unia Europejska nadal zmaga się z dotykającym ją problemem kryzysu. Jego echo odbiło się na krajach, w których europejska waluta zastąpiła krajowy pieniądz. Według danych Eurostatu stopa bezrobocia w UE-27 wyniosła w grudniu 2010 r. 9.6%. To o 0,1 p.p. więcej niż w tym samym czasie 2009 r. Oznacza to, że pod koniec 2010 r. dokładnie 23,179 mln osób pozostawało bez pracy. W strefie euro (16 krajów bez Estonii, która wprowadziła wspólną walutę euro 1 stycznia 2011 r.) stopa bezrobocia wyniosła 10% w grudniu 2010 r., a 15,775 mln osób pozostawało bez pracy. Dla porównania rok wcześniej stopa bezrobocia w strefie euro wyniosła 9,9%.

Polacy na europejskim rynku pracy

Brak konieczności starania się o pozwolenie na pracę był w 2004 r., po wejściu Polski do UE powodem do zadowolenia. Dziś stał się w większości normą. Pozwolenia na pracę obowiązują Polaków jeszcze w Austrii, Norwegii, na Malcie oraz w Szwajcarii i Liechtensteinie. Na razie przepisy Austrii określają grupę wyjątkowych zawodów, w których możemy uzyskać legalne zatrudnienie. Istnieją także specjalne programy dla stażystów lub pracowników sezonowych. Ta sytuacja zmieni się najprawdopodobniej w maju 2011 r., kiedy to Austria otworzy rynek pracy dla Polaków. Zawodami najbardziej poszukiwanymi w tym kraju są kelner, kucharz, sprzedawca, pokojówka, pracownik magazynowy, pomoc kuchenna, elektroinstalator, personel sprzątający, personel sortujący towary i ogólny personel pomocniczy24. Dziś obywatele Polski mogą legalnie wyjeżdżać do pracy do Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, Finlandii, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Holandii, Włoch, Luksemburga, Rumunii, Bułgarii, Islandii, Belgii, na Cypr oraz do wszystkich państw, które przystąpiły do UE wraz z Polską (Czechy, Węgry, Słowacja, Słowenia, Estonia, Litwa, Łotwa, Cypr, Malta).

Zasady podejmowania zatrudnienia przez Polaków w krajach UE, formalności - wybrane kraje.

Swobodne podejmowanie pracy przez Polaków w krajach UE obejmuje większość jej terenu. Zlikwidowano wiele barier utrudniających pracę w państwach członkowskich. Przepisy dotyczące zatrudnienia Polaków ulegają jednak szybkim zmianom, dlatego przed wyjazdem do konkretnego państwa należy zawsze zweryfikować w polskich placówkach dyplomatycznych informacje o możliwości podjęcia pracy.

AUSTRIA

Bezrobocie: 4,6%

Zasady zatrudnienia: Od maja 2011 r. w Austrii Polacy będą mogą pracować bez przeszkód. Do tego czasu to pracodawca ma obowiązek załatwić pozwolenie na pracę. Występuje w tym celu do austriackiego Urzędu Pośrednictwa Pracy (AMS) z odpowiednim wnioskiem. Do wniosku dołącza przetłumaczone na język niemiecki dokumenty, które potwierdzają odpowiednie wykształcenie zawodowe kandydata i ewentualne dodatkowe kwalifikacje (np. kurs spawacza). AMS wyda pozwolenie na pracę, tylko jeżeli na wolne miejsce nie będzie chętnych Austriaków. W przypadku tzw. personelu kluczowego, którego wykształcenie, kwalifikacje i umiejętności są w Austrii poszukiwane, pozwolenie na prace nie jest przeszkodą. Bez pozwolenia na pracę zarabiać w Austrii mogą naukowcy i opiekunki (przez rok), jednak pod warunkiem, że mają od 18 do 28 lat. Pracodawca na dwa tygodnie przed przyjazdem powinien zgłosić ten fakt Urzędowi Pośrednictwa Pracy. W przypadku pracy sezonowej pozwolenie na prace jest ważne przez pół roku z możliwością przedłużenie o kolejne 6 miesięcy.

Praca: Hotelarstwo, gastronomia, domy opieki, szpitale, agenci ubezpieczeniowi

Zakładanie firmy w Austrii: Założenie firmy wymaga pozwolenia i przygotowania biznesplanu na najbliższe 5 lat. W biznesplanie powinniśmy wykazać parterów austriackich do współpracy. Warto także zadbać o wstępną umowę najmu lokalu i mieszkania.

BELGIA

Bezrobocie: 8,3%

Zasady zatrudnienia: Rynek otwarty od maja 2009 r. Pozwolenie na prace nie jest wymagane. By wjechać do Belgii, wystarczy paszport lub dowód osobisty, jednak prawo do 90-dniowego pobytu uzyskamy dopiero po wypełnieniu obowiązku meldunkowego. Po znalezieniu pracodawcy otrzymujemy e-kartę dającą prawo do mieszkania i pracowania na terenie Belgii przez 5 lat.

Praca: opiekunki nad dziećmi i osobami starszymi, lekarze, pielęgniarki, sprzątaczki, gastronomia, ogrodników, IT, kierowcy, leśnictwo, architekci

Zakładanie firmy w Belgii: Kraj ten rozróżnia trzy rodzaje działalności gospodarczej: handlową, rzemieślniczą i przemysłową. Aby uruchomić własną firmę, trzeba udać się do rejestru handlowego (La Banque-Carrefour des Entreprises). Niektóre rodzaje działalności gospodarczej (takie jak firmy jednoosobowe i przedstawiciele wolnych zawodów) nie muszą być rejestrowane.

DANIA 

Bezrobocie: 7,6%

Zasady zatrudnienia: Możliwość pracy z pewnymi ograniczeniami od 1 maja 2004 r. Przebywanie na terenie Danii do 90 dni nie wymaga dodatkowych dokumentów. Jeśli zamierzamy zostać dłużej, musimy zgłosić się do duńskiego urzędu administracyjnego (Statsforvaltning) w celu starania się o kartę pobytową.

Praca: Rolnictwo pielęgniarki, pracownicy opieki społecznej, opiekunowie osób starszych i chorych, gastronomia, mechanicy, spawacze i budowlańcy

Zakładanie firmy w Danii: Najłatwiejszy sposobem jest rejestracja firmy w Polsce i jej filii w Danii. W innym przypadku należy udowodnić posiadanie co najmniej 125-500 tys. koron potrzebnych na rozpoczęcie działalności na terenie kraju. Formalności związane z zakładaniem firmy w Danii załatwimy w biurze doradztwa zawodowego w gminie, urzędzie celno-podatkowym (Told og Skat) lub biurze pośrednictwa pracy.

FINLANDIA

Bezrobocie: 8,2%

Zasady zatrudnienia: Rynek pracy został otworzony od 1 maja 2006 r. Poszukując pracy w tym kraju, musimy zgłosić się do Biura Zatrudnienia i Rozwoju Ekonomicznego. Uzyskamy wówczas prawo do indywidualnych usług z zakresu pośrednictwa pracy i związanych z nimi przywilejów. Po podjęciu pracy w magistracie uzyskamy z kolei fiński personalny numer identyfikacyjny. Kolejnym krokiem powinna być wizyta w Urzędzie Podatkowym.

Praca: Rolnictwo, zbiór owoców leśnych, leśnictwo, na fermach zwierząt, programiści, specjaliści obsługi sieci komputerowych, eksperci w zakresie aplikacji komputerowych, lekarze, dentyści

Zakładanie firmy w Finlandii: Osoby zakładające przedsiębiorstwo mają obowiązek zgłoszenia go do rejestru handlowego prowadzonego przez Urząd Główny Patentów i Rejestracji. Fachowe doradztwo i szkolenia oraz możliwość bezpłatnego przetestowania opłacalności planowanego przedsięwzięcia oferują Biura Zatrudnienia i Rozwoju Ekonomicznego oraz tzw. Centra Nowych Przedsiębiorstw.

FRANCJA

Bezrobocie: 9,7%

Zasady zatrudnienia: Rynek pracy otwarty dla Polaków. Aby uprawiać pewne zawody, należy postarać się o uznanie dyplomu za równorzędny francuskim oraz zdać dodatkowe egzaminy. Regulacja ta dotyczy lekarzy, pielęgniarek, psychologów, weterynarzy, techników medycznych, architektów, geodetów, adwokatów, biegłych księgowych, rewidentów, agentów nieruchomości, rzeczoznawców, tłumaczy konferencyjnych, fryzjerów, kosmetyczek i przedstawicieli tzw. zawodów morskich.

Praca: Pielęgniarki, lekarze, opieka nad osobami starszymi, stoczniowcy, metalurdzy, zbiór owoców, hotelarstwo, gastronomia

Zakładanie firmy we Francji: Podobnie jak obywatele Francji możemy założyć firmę w formie samozatrudnienia, przedsiębiorstwa indywidualnego zatrudniającego pracowników, a także spółki prawa cywilnego i handlowego. W zależności od rodzaju działalności czekają Cię inne procedury. Podstawowe warunki, jakie musimy spełnić, to pełnoletniość, własny lokal i brak konfliktu interesów - nie możesz jednocześnie być urzędnikiem czy funkcjonariuszem państwowym. Dokumenty związane z rejestracją firmy należy składać w Centrach Formalności Przedsiębiorstw.

GRECJA

Bezrobocie: 12,9%

Zasady zatrudnienia: Od 1 maja 2006 r. Polacy mogą podejmować w Grecji legalnie zatrudnienie. Nie istnieje także obowiązek meldunkowy.

Praca: Zbiór owoców, hotelarstwo, gastronomia, turystyka, budownictwo, architekt, marynarz

Zakładanie firmy w Grecji: Otwarcie firmy jest tak samo możliwe jak w przypadku obywateli greckich, najprościej jednak jest postarać się o nie w Polsce dzięki pomocy Konsulatu Grecji w Warszawie, który przyjmie stosowne dokumenty i prześle je do Aten. Należy udowodnić, że dysponujemy lokalem potrzebnym do prowadzenie firmy. Nieco więcej formalności wymaga założenie spółki (sporządzenie aktu notarialnego, złożenie go w Urzędzie Wojewódzkim, publikacja w "Gazecie Rządowej").

HISZPANIA

Bezrobocie: 20,6%

Zasady zatrudnienia: Od 1 maja 2006 r. rynek pracy został otwarty dla polskich obywateli. Zniesiono również obowiązek rejestrowania swego pobytu. W Hiszpanii nie jest konieczne zawieranie umów o pracę w formie pisemnej.

Praca: Zbiór owoców, hotelarstwo, gastronomia Ze względu na postępujący kryzys o pracę w Hiszpanii jest bardzo trudno nie tylko obcokrajowcom, ale nawet obywatelom tego kraju.

Zakładanie firmy w Hiszpanii: Aby prowadzić firmę w Hiszpanii, należy posiadać zezwolenie władz lokalnych i wpis do rejestru. Szczegółowe wymagania różnią się w zależności od tego, czym firma będzie się zajmować.

HOLANDIA

Bezrobocie: 4,4%

Zasady zatrudnienia: Rynek został otworzony dla obywateli Polski 1 maja 2007 r. Jeśli zamierzamy pracować w Holandii dłużej niż trzy miesiące, powinniśmy zgłosić się do Urzędu Skarbowego w celu wyrobienie tzw. numer SoFi. Uzyskamy go na podstawie dowodu osobistego lub paszportu. Pamiętać należy o podaniu holenderskiego adresu zamieszkania.

Praca: Rolnictwo (uprawa kwiatów), hotelarstwo, gastronomia, sprzedaż, służba zdrowia – pielęgniarki, asystenci operacyjni , usługi, przemysł, hurtownie, magazyny

Zakładanie firmy w Holandii: Wszelkie potrzebne informacje dotyczące zakładania działalności można uzyskać w holenderskiej Izbie Handlowej. W tym samym miejscu zarejestrujemy firmę w formie samozatrudnienia. Kolejny krokiem jest wizyta w Urzędzie Imigracji i Naturalizacji. Złożymy w niej m.in. opis działalności firmy, biznesplan i informację o zarobkach.

IRLANDIA

Bezrobocie: 13,9%

Zasady zatrudnienia: Możliwość pracy bez żadnych ograniczeń od 1 maja 2004 r. Poszukiwanie pracy na takich samych warunkach jak Irlandczycy. W okresie 3 miesięcy po przyjeździe należy zarejestrować się w biurze imigracyjnym w celu uzyskania pozwolenia na pobyt. Osoby pracujące nie muszą sporządzać umowy w formie pisemnej, ponieważ każdy, kto otrzymuje regularną zapłatę, posiada umowę o pracę zgodnie z prawem.

Praca: Sprzedaż detaliczna, finanse, edukacja, budownictwo, informatyka, budownictwo, specjaliści ds. bankowości i finansów, kierowcy, piekarze, barmani, rzeźnicy, obsługa medyczna, lekarze.

Zakładanie firmy w Irlandii: Zanim otworzymy własną firmę, musimy sprawdzić, czy nazwa, pod jaką zamierzamy prowadzić działalność, nie jest już wykorzystana. Działalność rejestrujemy w tzw. Company Registration Office. Kolejnym krokiem jest zgłoszenie się do Urzędu Podatkowego, firmy ubezpieczeniowej i banku.

LUKSEMBURG

Bezrobocie: 4,7%

Zasady zatrudnienia: Od 1 listopada 2007 r. Polacy mogą szukać pracy w Luksemburgu bez formalnych pozwoleń. To efekt otwarcia przez władze Luksemburga rynku pracy dla członków Unii Europejskiej. Szukając pracy, należy zgłosić się do biura ADEM (l'Administration de l'emploi), które podlega Ministerstwu Pracy.

Praca: Praca dla wykwalifikowanych specjalistów, specjaliści oraz personel w instytucjach unijnych, ogrodnicy

Zakładanie firmy w Luksemburgu: Nie ma większych problemów przy zakładaniu działalności gospodarczej. Najłatwiej założyć przedsiębiorstwo indywidualne lub jednoosobową spółkę z o.o. Nie wymagają one wkładu własnego jak np. spółka (ponad 12 tys. euro). Procedury zakładania działalności gospodarczej różnią się w zależności od podziału zawodowego: rzemieślnicze, handlowe i wolne. Obowiązkiem przy zakładaniu firmy jest złożenie formularza w Ministerstwie Klas Średnich, Turystyki i Budownictwa, zarejestrowanie się w kasie chorych, zdobycie wpisu do rejestrów handlowego i spółek oraz zarejestrowanie się w urzędzie podatkowym.

MALTA

Bezrobocie: 6,4%

Zasady zatrudnienia: W celu znalezienia zatrudnienia na Malcie obecnie wymagane jest pozwolenie na pracę. Będzie ono obowiązywało do maja 2011 r. Wszelkie formalności załatwia pracodawca, który udowadnia, że skierowana przez niego oferta pracy nie została przyjęta przez Maltańczyków. Praca sezonowa poniżej trzech miesięcy nie wymaga pozwolenia.

Praca: Transport, hotelarstwo, gastronomia, pomoc kuchenna, animator kultury, pokojówki, administratorzy sieci, programiści, farmaceuci.

Zakładanie firmy na Malcie: Ubieganie się o założenie firmy na Malcie nie wymaga dodatkowego pozwolenia, wiąże się jednak z dużą biurokracją: rejestracja w Urzędzie Zatrudnienia i Szkoleń (Employment and Training Corporation), złożenie odpowiednich formularzy w miejscowym urzędzie podatkowym (Inland Revenue), rejestracja jako płatnik VAT, wystąpienie o licencję handlową do Departamentu Handlu przy miejscowym Ministerstwie Konkurencyjności i Komunikacji oraz założenie konta w banku.

NIEMCY

Bezrobocie: 6,6%

Zasady zatrudnienia: Pełna otwarcie niemieckiego rynku pracy nastąpiło 1 maja 2011 r.

Praca: Zbiory owoców i warzyw, inżynierowie, informatycy, lekarze, pielęgniarki, opiekunki osób starszych

Zakładanie firmy w Niemczech: Najprostszą i najtańszą formą jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Nie wymaga ona dokonywania wpisu do rejestru handlowego, prowadzenia pełnej księgowości i sporządzania bilansu. Właściciel takiej firmy powinien być jednak zameldowany w Niemczech i dysponować lokalem. Działalność należy zgłosić w urzędzie ds. gospodarczych (Gewerbeamt/Wirtschaftsamt).

PORTUGALIA

Bezrobocie: 11,1%

Zasady zatrudnienia: Od 1 maja 2006 r. Polacy mogą w Portugalii podejmować pracę bez ograniczeń. Wymagane jest założenie numeru identyfikacji podatkowej (NIF) w wydziale finansowym Reparticao de Financas. W przypadku trudności w znalezieniu pracy pomogą Centra Pracy (Centro de Emprego).

Praca: Lekarze, pielęgniarki, dentyści, budowlańcy.

Zakładania firmy w Portugalii: Pomoc w załatwieniu formalności i porady uzyskać można w Centrach Formalności dla Przedsiębiorstw (Centro de Formalidades das Empresas, CFE). Początkujący przedsiębiorcy spoza Portugalii mają takie same prawa jak obywatele tego kraju. Wybierając formę działalności gospodarczej, mamy do wyboru spółki osobowe, kapitałowe oraz samodzielną działalność jako osoba fizyczna.

SZWECJA

Bezrobocie: 8,9%

Zasady zatrudnienia: Możliwość pracy bez żadnych ograniczeń od 1 maja 2004 r. Nie jest konieczne nawet posiadanie umowy o prace na piśmie, wystarczy umowa ustana. Obowiązkiem pracodawcy jest jedynie sporządzenie warunków zatrudnienia.

Praca: Rolnictwo, ogrodnictwo, pielęgniarki, lekarze, dentyści, opiekunki osób starszych, specjaliści z branży informatycznej i telekomunikacyjnej, biotechnolodzy, inżynierowie, budowlańcy, pracownicy sezonowi w rolnictwie i ogrodnictwie.

Zakładania firmy w Szwecji: Samodzielni przedsiębiorcy są traktowani na równi ze szwedzkimi obywatelami. Obowiązuje ich także uproszczona księgowość. Do wyboru mamy działalność jednoosobową, spółkę cywilną, handlową, komandytową i z ograniczoną działalnością. Możemy również założyć oddział przedsiębiorstwa polskiego. Samodzielną działalność (Enskild näringsidkare) musimy zarejestrować i zgłosić do Urzędu Podatkowego (Skatteverket). Aby uzyskać z urzędu skarbowego numer statystyczny oraz VAT, należy przesłać wniosek, kopię paszportu oraz zaświadczenia o uregulowanych należnościach wobec ZUS i Urzędu Skarbowego w Polsce (dokumenty przetłumaczone na język szwedzki).

WIELKA BRYTANIA

Bezrobocie: 7,8%

Zasady zatrudnienia: Możliwość pracy bez żadnych ograniczeń od 1 maja 2004 r. Jeśli podejmujemy pracę na dłużej niż miesiąc, musimy zarejestrować się w specjalnym rejestrze pracowników (Worker Registration Scheme, WRS) prowadzonym przez Home Office. Opłata wynosi 90 funtów.

Praca: Kierowcy, budowlańcy, pielęgniarki, opiekunki osób starszych, handel, gastronomia.

Zakładania firmy w Wielkiej Brytanii: Do wyboru mamy założenie firmy w formie spółki osobowej, kapitałowej lub jako osoba fizyczna. Jak w większości przypadków najłatwiej założyć firmę jako jednoosobową działalność. Należy wówczas zarejestrować się w Urzędzie Podatkowym (HM Revenue & Customs) oraz opłacić podatki i składki na ubezpieczenie społeczne.

WŁOCHY

Bezrobocie: 8,5%

Zasady zatrudnienia: Od 1 maja 2006 r. Polacy mogą podejmować legalnie zatrudnienie na terenie Włoch. Podejmując pracę w tym kraju, należy pamiętać o wyrobieniu numeru identyfikacji podatkowej (Codice Fiscale). Formalności z tym związane załatwimy w jednym z biur Ministerstwa Gospodarki i Finansów.

Praca: Opieka nad dziećmi i osobami starszymi, inżynierowie budowlani, pomoce domowe, budownictwo, gastronomia, handlowcy, branża ubezpieczeniowa.

Zakładanie firmy we Włoszech: Aby zarejestrować firmę, należy najpierw postarać się o podpis elektroniczny (kartę SMART). Rejestracją zajmuje się lokalna Izba Przemysłowo-handlowo-rolnicza.